Duurzame energie vanaf het water

Drijvende zonneparken van GroenLeven

De populariteit van zonnepanelen is ongekend. Op daken en landbouwgrond, maar ook op water. Zo realiseert GroenLeven drijvende zonneparken op het water van voormalige zandwinputten. Ideaal, want deze plassen zijn vanwege de diepte niet geschikt voor recreatie. Sam de Haas, projectleider bij GroenLeven, en Klaas Potstra, buitendienst vestiging Leeuwarden, vertellen er meer over.

De wereld voorzien van groene energie. Dat is de missie van GroenLeven. “Samen met overheden, netbeheerders, bedrijven, het onderwijs en innovatieve ondernemers realiseren we zonne-energiebronnen op daken, kassen, parkeerplaatsen, vuilstortplaatsen, industrieterreinen en water”, zegt Sam de Haas. “’Dubbelfunctie’ noemen we dat. Zo geven deze plekken duurzame energie terug aan de wereld.”

Dubbelfunctie

Eén van de plekken waar GroenLeven zo’n dubbelfunctie heeft gerealiseerd, is op een zandwinplas van Van der Wiel B.V. in het Friese Nij Beets. Hier zorgen ruim 33.000 zonnepanelen voor een vermogen van 13,6 megawatt, oftewel groene stroom voor zo’n 4.000 huishoudens. Dankzij deze manier van energieopwekking wordt ieder jaar 6.800 ton minder CO2 uitgestoten. “Dit drijvende systeem hebben we zelf ontwikkeld”, legt Sam de Haas uit. “Het is zo ontworpen dat licht en lucht het water blijven raken én dat je er overheen kunt kijken naar de overkant. Bovendien blijft het water aan de oevers zichtbaar én beschikbaar voor flora en fauna, omdat we de panelen bevestigen in de bodem van de plas in plaats van in de oever.”

Ecologische impact

Zorgen voor duurzame energie, met zo min mogelijk aantasting van de natuur dus. Sterker nog: GroenLeven laat een gespecialiseerd bureau onderzoek doen naar de ecologische situatie vóór de plaatsing van een drijvend zonnepark en een jaar na de realisatie. “We willen graag weten wat de impact is van ons systeem op onder meer planten, vogels en insecten”, geeft Sam de Haas aan. “We verwachten dat het een positieve impact heeft, omdat er bijvoorbeeld meer algen kunnen groeien en vogels hier een veilige broedplaats vinden, maar dat is nog even afwachten. De eerste onderzoeksresultaten verwachten we volgend voorjaar. Uit een onderzoek bij een ander drijvend park zien we al veel positieve resultaten”

Veel voordelen

“Dit is een mooie manier om een dergelijk gebied een nuttige, duurzame functie te geven, zonder het milieu te schaden”, vindt Sam de Haas. “Ruimte is schaars in Nederland. Daarom zijn dubbelfuncties, zoals hier op een zandwinplas, heel geschikt. Het zijn geen natuurgebieden, de ecologische waarde is laag en het water kan niet worden gebruikt voor recreatiedoeleinden. Wij worden eigenaar van het zonnepark en betalen de eigenaar van het gebied een jaarlijkse vergoeding. Het energiebedrijf neemt de stroom af. Om de omwonenden mee te laten profiteren, hebben we een gebiedsfonds opgericht. Hierin storten we een financiële bijdrage voor duurzame sociaal-maatschappelijke projecten of activiteiten om de omgeving mooier te maken. Op alle vlakken voordeel!”

Duurzaam systeem

Het systeem achter de drijvende panelen is relatief simpel: de drijvende zonnebootjes worden op de wal opgebouwd, op het water aan elkaar gekoppeld en aan de bodem verankerd. Sam de Haas: “Het systeem is duurzaam en gaat meer dan  25 jaar mee, met nauwelijks onderhoud. We zijn aan het onderzoeken of we een dergelijk park ook op zee kunnen realiseren. Er is nu nog geen technologie voor, maar waarschijnlijk in de toekomst wel.