SchoolSparen: slim samenwerkingsproject gericht op duurzaam besparen
Leerlingen installeren ledverlichting en plaatsen radiatorfolie
Veel kinderen maken zich zorgen om het milieu. Sommigen gaan de straat op, om te demonstreren voor een duurzamere wereld. Een goed initiatief, maar het kan ook anders. Zo hielpen basisschoolleerlingen van Educatief Centrum Theo Thijssen in Zutphen actief mee met het vervangen van tl-buizen door duurzame led verlichting en het plaatsen van radiatorfolie. En ze mogen vervolgens meebepalen waar het geld dat de school hiermee bespaart, aan wordt uitgegeven.
We hebben het over de eerste uitvoering van het project SchoolSparen: een initiatief van WALHALLAb, leer- en werkplaats voor jongeren. Marco Mout is de oprichter van WALHALLAb en de drijvende kracht achter SchoolSparen. Hij legt uit: “Dankzij een slim samenwerkingsproject en de inzet van enthousiaste vrijwilligers kunnen we scholen in no-time duurzamer maken. De gemeente Zutphen geeft € 10.000 subsidie per school. Dit bedrag besteden we zo rendabel mogelijk. We kijken waar besparingen mogelijk zijn en zorgen met onze samenwerkingspartners voor de uitvoering. Zo kunnen scholen flink besparen. En het mooie is, de gemeente heeft bepaald dat het bespaarde bedrag volledig ten goede moet komen aan leerlingprojecten van de school die meedoet.”
Zuiniger en veiliger
SchoolSparen begint bij het in kaart brengen van de bestaande verlichting en de radiatoren per school. WALHALLAb regelt vervolgens de planning en uitvoering van de aanpassingen. Het gaat dan bij de verlichting om het vervangen van bestaande tl-buizen, gloeilampen, spaarlampen en halogeen door ledverlichting. Ledlampen verbruiken niet alleen minder stroom, maar gaan ook nog eens drie keer zo lang mee. Bovendien worden ledlampen niet warm, wat veel veiliger is voor kinderen. De radiatoren krijgen op de achterzijde een speciale folie die voorkomt dat warmtestraling de buitenmuren opwarmt. Vervolgens krijgen ook de leidingen deze folie en dan is het duurzamer inregelen van de verwarmingsinstallatie aan de beurt.
Samenwerkingspartners
WALHALLAb werkt binnen SchoolSparen samen met Kimenai installatiebeheer, Tonzon Hi Tech isolatie en Koninklijke Oosterberg. Kimenai installatiebeheer heeft een controlerende functie bij het ombouwen van armaturen en helpt mee verwarmingsinstallaties zo zuinig mogelijk af te stellen. Tonzon is bekend van
vloer-, muur- en dakisolatie en maakt onder meer isolatiefolies voor radiatoren en leidingen. Koninklijke Oosterberg helpt mee met lichtadvies én het bedenken van duurzame oplossingen voor de verlichting. Hierdoor kunnen zoveel mogelijk armaturen worden omgebouwd in plaats van ze te vervangen. Marco Mout: “Dankzij aantrekkelijke prijsafspraken die deze partijen hebben gemaakt, krijgen we materialen, de isolatiefolie, de verlichting – onder meer van Philips en Opple – én de inzet van experts tegen scherpe prijzen. Van Oosterberg hebben we zelfs een volledig gevulde gereedschapskoffer gekregen om dit project samen met de leerlingen te kunnen uitvoeren. Zo wordt verduurzamen helemaal mooi!”
Besparing van 50%
Franck Notten is techneut in hart en nieren en een van de enthousiaste vrijwilligers van WALHALLAb. Hij vertelt: “In het pilotproject dat we op OBDS Jan Ligthart hebben uitgevoerd, hebben we het stroomverbruik én het gasverbruik met maar liefst 50% naar beneden kunnen brengen. Reken maar uit wat dit op jaarbasis oplevert! En dan heb ik het nog niet eens over de sterk verminderde uitstoot van CO2. De leerlingen helpen actief mee met het vervangen van lampen en het aanbrengen van de folie. Ze weten waar ze het voor doen. Voor het mooier maken van het schoolplein bijvoorbeeld. Of schoolreisjes.” Marco Mout vult aan: “Ook al ben je niet technisch: je kunt heel veel zelf. Dat laten die kids hier ook zien. En kijk hoe hard ze werken! Er heerst een enorme dynamiek, ze werken heel systematisch en komen zelf ook met ideeën, hartstikke leuk! Bovendien kun je kinderen op deze manier interesseren voor werk in de techniek. Zo snijdt het mes aan twee kanten. Het project is nu al een succes: er liggen inmiddels plannen voor twaalf andere Zutphense scholen, met dezelfde aanpak. En de eerste scholen buiten Zutphen hebben ook al aangegeven met WALHALLAb te willen verduurzamen.”
Veiligheid
Door leerlingen aangepaste armaturen, zijn die nog wel veilig? “Jazeker”, geeft Ruud Kimenai van het gelijknamige installatiebedrijf aan. “De erkende instructeur van WALHALLAb houdt toezicht op het aanpassen van de armaturen. Wij controleren – via steekproeven – de armaturen nog een keer. Hiervoor hebben we goedkeuring van de verzekeraar. Uiteraard geldt dit ook voor het aanpassen van verwarmingsinstallaties: wij hebben de regie over de technische controle. Het is een fantastisch project. De kinderen die hier enthousiast in de weer zijn met tl-buizen en striptangen, zijn de installateurs van de toekomst! Ik bemerk hier echt een kentering van het imago van ons beroep, mooi om te zien!”
In de weer met radiatorfolie
Waar in het ene lokaal jongens en meiden druk bezig waren met het vervangen van tl-buizen en het aanpassen van armaturen, werd op andere plekken hard gewerkt aan de radiatoren. Onder leiding van Rense Houwing van Tonzon werd radiatorfolie op maat geknipt en aangebracht. “De kinderen zijn heel geïnteresseerd en gemotiveerd”, vertelt hij. “Ze wilden zelfs geen pauze, maar meteen aan de slag. Geweldig toch? Het is erg leuk om op deze manier op scholen concreet bezig te zijn met verduurzaming. Zo laat je zien dat klimaatverandering geen abstract grote-mensen-probleem is, maar dat kinderen er zelf ook iets aan kunnen doen.”
“Ik heb een vriendje al geappt dat dit zo cool is!”
Jari: “Het was erg leuk vandaag. Ik wilde altijd al graag iets met techniek doen, nu weet ik het zeker!”
Saar: “Ik had eerst niet zo’n zin om lampen te verwisselen, maar nu we ermee bezig zijn, is het toch wel leuk. Vooral als je ziet dat een nieuwe lamp die je erin hebt gezet, het doet. Zelfs nadat je draden hebt doorgeknipt!”
Vera: “Ik vond het ook leuk, zeker omdat we straks geld hebben om bijvoorbeeld het schoolplein op te laten knappen. Ik zou het wel vaker willen doen. Misschien dat ik later wel iets met techniek ga doen, dat weet ik nog niet.”
Anje Bechtel, directrice Educatief Centrum Theo Thijssen:
“Ik ben erg enthousiast over dit project. Meteen na het eerste gesprek hierover, zei ik al: ‘Dit gaan we doen!’. Het is positief op alle vlakken en sluit mooi aan op de duurzaamheidsprojecten die we hier op school al hebben gedaan. Kinderen zijn zich nu veel meer bewust van de kosten én de impact op het milieu als een lamp blijft branden of als de verwarming aan blijft als je weggaat. Ik zou dit project zeker aanraden aan andere scholen: het is een kleine moeite en het levert veel op!”
